Lubumbashi Wantanshi

De reis met UCOS naar het Congolese Lubumbashi beloofde reeds op voorhand een interessante ervaring te worden. Nu we er, na drie maanden van gespannen afrwachten, eindelijk zijn, wordt belofte werkelijkheid.

Reeds dag vijf van een verblijf waarbij de tijd lijkt voorbij te razen. DR Congo overtreft al mijn verwachtingen die ik erover had. Ambiguïteit is een constante geworden in vrijwel alle gevoelens die zich sedert Vier februari meester van mij hebben gemaakt : familiariteit flirt met ondoorgrondbaarheid, sympathie met afkeer. Lubumbashi lijkt een stad die heel langzaam erodeert. Het rood-oranje zand en het stof zijn als het ware de voorboden van een uitgestelde begrafenis.




Miserie is er een publiek goed, waarin vrijwel iedereen deelt. Het speelt zich niet af achter gesloten deuren zoals elders eerder het geval is. Bepaalde clichés worden voortdurend bevestigd en herbevestigd: kinderen die zonder enige schroom om geld vragen, ouderen stellen zich al tevreden met een telefoonnummer. De blanke – musungu – krijgt voortdurend bevestiging van zijn anderszijn. Overdag galmt muziek doorheen de straten, het ritmeert de dag. Het doet me de Lushois verdenken van optimisme en hoop.

Alweer dubbelzinnigheid. Na zonsondergang wordt alles anders : de luchtige vrolijkheid neigt meer naar brutaliteit. We – mijn medestudenten en ik – worden sterk op het hart gedrukt niet alleen de nachtelijke straten te doorkruisen. Om verschillende redenen zou de misdaad een sterke stijging kennen: de international economische crisis doet de inwoners van de naburige provincie Kasai afzakken naar het “rijke” Katanga, op zoek naar werk; de militaire ondernemingen in de noordoostelijke Kivu-provincies kan de gemoederen extra verhitten.

En dit komt bovenop de lijm- en petroleumsnuivers die, in hun poging aan de wrede realiteit van alledag te ontsnappen, zich nog weinig bewust zijn van hun handelingen. En toch. Lubumbashi prikkelt de zintuigen zoals ik nog nooit eerder mocht ervaren. De levendigheid, de ontroering en de angst verstrakken de zenuwen en maken dat alle prikkels tot in het diepste van mijn bewustzijn doordringen.

Auteur: Karel Deneckere; oorspronkelijk gepubliceerd op 'wereldblog' www.mo.be